współpraca reklamowa, materiał sponsorowany
Niniejszy artykuł nie stanowi źródła porady medycznej (ani reklamy produktu). Treści zawarte w powyższym artykule są udostępniane wyłącznie w celach edukacyjnych i nie mogą zastąpić indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza lub farmaceutę. Należy zawsze zasięgnąć porady swojego lekarza lub innego wykwalifikowanego dostawcy usług zdrowotnych odnośnie sposobu leczenia zalecanego dla Państwa diagnozy lub stanu chorobowego. Nigdy nie należy lekceważyć porady medycznej ani opóźniać jej zasięgnięcia z powodu informacji przeczytanych na stronie internetowej.
Mikroflora jelitowa osiąga masę 1,5 – 2 kilogramów bakterii, a liczba genów bakteryjnych jest wyższa niż ilość naszych własnych genów! Choćby te liczby przekonująco wskazują, że warto ze swoim mikrobiomem żyć we względnej zgodzie. Mikroflora jelitowa coraz częściej nazwana jest ,,superorganem bakteryjnym”, co wskazuje na mnogość pełnionych przez nią ról. Warto wspomnieć, iż prawidłowa mikroflora przewodu pokarmowego wywiera korzystny wpływ na procesy trawienia i wchłaniania, a metabolity powstające w toku przemian bakteryjnych wpływają korzystnie na regenerację nabłonka jelita (Jiayu Ma, 2021).
Mikroflora jelit aktywuje ponadto dojrzewanie struktur układu odpornościowego i wpływa na prawidłowe jego funkcjonowanie (Rooks MG., 2016). Pamiętać należy, że sprawne działanie zlokalizowanego w jelicie układu odpornościowego GALT to niezwykle istotny czynnik w sprawnym zwalczaniu infekcji, a zaburzenie pracy struktur odpornościowych może być czynnikiem sprzyjającym rozwojowi chorób autoimmunizacyjnych.
Mikroflora jelitowa człowieka wpływa także na prawidłowe funkcjonowanie osi jelitowo – mózgowej, stanowiącej swoisty „pomost” pomiędzy przewodem pokarmowym a mózgiem. Bakterie jelit biorą udział w wytwarzaniu szeregu neuroprzekaźników, między innymi serotoniny czy GABA (kwas gamma – aminomasłowy).
Coraz częściej mówi się więc, iż mikrobiom jelitowy odgrywać może rolę w kształtowaniu naszego nastroju, reakcjach na stres czy zdolności do regeneracji psychicznej. Z tego względu nie bez kozery jelita zasłużyły na zaszczytne miano „drugiego mózgu” (Strandwitz P., 2018).
Bakterie w jelitach wpływają także na stan naszej skóry. Mowa tu o kolejnej bakteryjnej osi, mianowicie połączeniu oś jelito – skóra. Nasza skóra ma bowiem swój własny mikrobiom, w dużej mierze wpływający na kondycję skóry i jej wytworów. Na pogorszenie stanu skóry i włosów może także wpływać zwiększona przesiąkliwość bariery jelitowej, będąca częstym następstwem zaburzeń mikrobiomu (Borde A., Åstrand A., 2018). Na kształt mikroflory skóry, a następczo chociażby procesy keratynizacji czy rozwój stanu zapalnego wpływa z kolei układ ekosystemu jelitowego, a konkretnie to czy przeważają tam dobre bakterie jelitowe czy „złe” mikroby.
To nie całość zasług jakie oddaje nam mikroflora jelitowa! Wspomnieć należy także o roli bakterii w jelicie w procesach detoksykacji potencjalnie szkodliwych substancji, które trafiają do naszego organizmu wraz ze spożywanymi pokarmami czy płynami. Jeśli w naszym przewodzie pokarmowym dominują prozdrowotne mikroby, negatywny wpływ przedostających się do naszego organizmu substancji potencjalnie toksycznych zostaje choć częściowo zneutralizowany.
Widzimy więc, iż eubioza, czyli prawidłowe stosunki bakteryjne w jelicie to klucz do zdrowia, a mikroby jelitowe mogą stać się naszymi najlepszymi przyjaciółmi w drodze do dobrego samopoczucia. Trzeba tylko odpowiednio o nie zadbać! Niezdrowy, mało higieniczny tryb życia, wysokoprzetworzona, uboga w błonnik dieta, wszechobecny stres czy stosowanie używek prowadzą niestety do namnożenia niepożądanych drobnoustrojów i nasilenia procesów gnilnych w jelicie (Neto, M. C., 2016). To zaś może być punktem spustowym do zaburzeń pracy jelit oraz szeregu innych dolegliwości, tylko pozornie niepowiązanych z przewodem pokarmowym.
- Jiauy MA., Piao X., Mahfuz S. i wsp.: The interaction among gut microbes, the intestinal barrier and short chain fatty acids. Animal Nutrition 2022; 9, 159-174
- Rooks MG., Garrett W.: Gut microbiota, metabolites and host immunity. Nat Rev Immunol 2016 May 27;16(6):341-52.
- Strandwitz P.: Neurotransmitter modulation by the gut microbiota. Brain Res 2018 Aug 15;1693(Pt B):128-133.
- Borde A., Astrand A.: Alopecia areata and the gut-the link opens up for novel therapeutic interventions. Expert Opin Ther Targets 2018 Jun;22(6):503-511.
- Neto, M. C., & O’Toole, P. W. (2016). The microbiome in aging: impact on health and wellbeing. In The Gut-Brain Axis (pp. 185-222). Academic Press.
dr n. biol. med. Patrycja Szachta
Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym Vitaimmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.
