współpraca reklamowa, materiał sponsorowany
Niniejszy artykuł nie stanowi źródła porady medycznej (ani reklamy produktu). Treści zawarte w powyższym artykule są udostępniane wyłącznie w celach edukacyjnych i nie mogą zastąpić indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza lub farmaceutę. Należy zawsze zasięgnąć porady swojego lekarza lub innego wykwalifikowanego dostawcy usług zdrowotnych odnośnie sposobu leczenia zalecanego dla Państwa diagnozy lub stanu chorobowego. Nigdy nie należy lekceważyć porady medycznej ani opóźniać jej zasięgnięcia z powodu informacji przeczytanych na stronie internetowej.
Flora bakteryjna jelit jest intensywnie analizowana przez badaczy pod kątem wielowymiarowego wpływu na funkcjonowanie organizmu. Wiadomo już, że mikrobiom jelitowy odgrywa niebagatelną rolę we wspomaganiu prawidłowej perystaltyki jelit, procesach trawienia przyjmowanego organizmu oraz pozyskiwaniu energii ze spożywanego pożywienia. Szacuje się, że nawet 10 % energii czerpanej ze spożywanych pokarmów to wynikowa procesów fermentacji prowadzonych przez bakterie jelitowe. Pokarm rozkładany jest enzymatycznie nie tylko za pomocą enzymów wydzielanych przez komórki nabłonka jelita, ale także przez enzymy wytwarzane przez bakterie w przewodzie pokarmowym człowieka (Nawrocka M., 2015). W toku metabolizmu bakteryjnego, w procesie rozkładu błonnika pokarmowego, wytwarzane są wartościowe substancje, między innymi krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (np. kwas masłowy), odgrywające rolę w odżywianiu i regeneracji nabłonka jelita czy też bakteriocyny, zwane często „naturalnymi antybiotykami”, sprzyjające utrzymaniu prawidłowych stosunków bakteryjnych w jelitach (Gutierrez EG., 2019).
Bakterie probiotyczne w jelitach – a konkretnie prawidłowe stosunki bakterii prozdrowotnych do potencjalnie chorobotwórczych czy grzybów są również istotnym czynnikiem dla prawidłowego funkcjonowania osi jelitowo-mózgowej, czyli bezpośredniego powiązania pomiędzy jelitami a mózgiem. Połączenie to jest coraz intensywniej analizowane przez liczne zespoły naukowe. Uważa się, iż drobnoustroje jelitowe mogą na drodze szeregu mechanizmów (m. in.itmmunologicznych czy neuroendokrynnych) wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego. Połączenie to ma zresztą najprawdopodobniej charakter wzajemny – jelita oddziałują na mózg, a mózg na jelita. Zależność ta obserwowana jest chociażby w zespole jelita nadwrażliwego, w którym obserwuje się zaburzenie pracy nerwu błędnego, zaburzenia mikrobiomu oraz nadwrażliwość trzewną.
Rola bakterii jelitowych jest ponadto analizowana w aspekcie szeregu innych jednostek chorobowych, przykładowo zaburzeniach neurorozwojowych, chorobach neurodegeneracyjnych, zaburzeniach metabolicznych czy chorobach autoimmunizacyjnych.
Każdy człowiek chcący zachować dobre zdrowie – zarówno w aspekcie psychicznym, jak i fizycznym powinien więc zadać sobie pytanie jak dbać o jelita? Nie bez kozery można bowiem stwierdzić, że zdrowe jelita w znacznym stopniu determinują dobre funkcjonowanie całego organizmu.
Osoby borykające się z problemami gastrycznymi (i nie tylko!) na fali „popularności” mikrobiomu często zastanawiają się jak uzupełnić florę bakteryjną jelit. Najczęstszym wyborem jest sięgnięcie po suplementy mające na celu wspomaganie równowagi mikrobiomu – probiotyki bądź prebiotyki (włókna roślinne, stanowiące pożywkę dla bakterii).
Należy jednak pamiętać, iż każdy suplement jest jedynie uzupełnieniem codziennej diety! Podstawą jest więc zbilansowany, zrównoważony sposób odżywiania się na co dzień. Dieta powinna być odpowiednio bogata w błonnik pokarmowy i możliwie niskoprzetworzona. Dla zdrowego mikrobiomu niezwykle istotna jest także ogólna higiena naszego życia (rezygnacja z używek, odpowiednia ilość snu etc.)
Wyjałowienie jelit – objawy
Objawy wyjałowienia jelit, czyli zmniejszenie liczebności prozdrowotnych bakterii, przy jednoczesnym namnożeniu mikroorganizmów potencjalnie chorobotwórczych (bakterie gnilne, grzyby) mogą być silnie zróżnicowane. Najczęściej pierwszym objawem dysbiozy są problemy gastryczne (biegunki, wzdęcia, zaparcia i inne), natomiast z uwagi na liczne role pełnione przez ekosystem jelitowy po pewnym czasie mogą pojawić się problemy z funkcjonowaniem układu odpornościowego, problemy skórne czy nawet zaburzenia metaboliczne (Vijay, A., 2022). Zaburzona flora bakteryjna rzutować może na całościową kondycję psychofizyczną organizmu, toteż w sytuacji, gdy zaistnieją czynniki potencjalnie ją uszkadzające (np. antybiotykoterapia, stres) należy wdrożyć działania osłaniające mikrobiom.
- Nawrocka M., Szulińska M., Bogdanski P.: Rola mikroflory jelitowej w patogenezie i leczeniu otyłości oraz zespołu metabolicznego. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2015; 6(3)https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/44020/33731, data dostępu: 04.09.2023
- Gutierrez EG., Mayer MJ., Cotter PD.: Gut microbiota as a source of novel antimicrobials. Gut Microbes. 2019; 10(1): 1–21.
- Wiertsema, S. P., van Bergenhenegouwen, J., Garssen, J., & Knippels, L. M. (2021). The interplay between the gut microbiome and the immune system in the context of infectious diseases throughout life and the role of nutrition in optimizing treatment strategies. Nutrients, 13(3), 886.
- Vijay, A., & Valdes, A. M. (2022). Role of the gut microbiome in chronic diseases: A narrative review. European Journal of Clinical Nutrition, 76(4), 489-501.
